ปัญหาที่ ๘ ปลิง
พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า “ดูก่อนพระนาคเสน ผู้ปฏิบัติต้องถือองค์ ๓ แห่งปลิงนั้น เป็นไฉน”
รูปปลิง
พระนาคเสนทูลตอบว่า “ปลิงเมื่อเกาะที่ตรงไหน ก็เกาะแน่นดูดเลือดกินอยู่ที่ตรงนั้น
ฉันใด ขอถวายพระพร ผู้ปฏิบัติเมื่อจิตหน่วงในอารมณ์ใด ก็พึงยึดอารมณ์นั้นไว้ให้แน่น โดยการยึดสีสัน ทิศ โอกาส บริเฉทลิงค์และนิมิต จะได้ดื่มเลือดคือ วิมุต ฉันนั้น
ดังวจนะประพันธ์ ที่พระอนุรุทธเถรกล่าวไว้อันมีใจความว่า
บุคคลมีจิตบริสุทธิ์ตั้งอยู่เฉพาะในอารมณ์ พึงดื่มรสคือ วิมุติ อัน
ไม่เจือกิเลสด้วยจิต”
พระเจ้ามิลินท์ตรัสว่า “ชอบแล้ว”
ปัญหาที่ ๙ งู
พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า “ดูก่อนพระนาคเสน ผู้ปฏิบัติต้องถือองค์ ๓ แห่งงูนั้น เป็นไฉน”
รูปงู
พระนาคเสนทูลตอบว่า “ขอถวายพระพร ธรรมดางู
๑. ย่อมไปด้วยอก
๒. เมื่อเที่ยวไปพบปะต้นหญ้าเข้า ก็หลีกเลี่ยงเสีย
๓. กัดมนุษย์เข้าแล้วย่อมเดือดร้อนเสียใจ
ขอถวายพระพร ผู้ปฏิบัติต้องถือองค์แห่งงูเป็นคติ คือ
๑. ต้องเที่ยวไปด้วยปัญญา เว้นสิ่งที่ปราศจากลักษณะเจริญแต่สิ่งที่มีลักษณะสาม คือ อนิจจํ ทุกขํ อนัตตา
๒. ต้องเว้นจากทุจริตเที่ยวไป
๓. ตรึกไปในวิตกอันผิดแล้ว ก็เกิดความไม่ใยดี เดือดร้อนเสียใจ รับแก้ไขให้กลับมาตรึกแต่ในกุศลวิตก ไม่ประมาท เพราะวันคืนที่ล่วงไปแล้วไม่อาจทำให้กลับคืนมาได้อีก
ดังคาถาในภัลลาติกชาดก วีสตินิบาต ซึ่งกินนรทั้งสองกล่าวไว้ว่า
ข้าแต่นายพราน เราระลึกถึงกันและกัน ไม่ได้อยู่พรากจากกันสักคืนเดียว เมื่อหวนนึกถึงคืนหนึ่งแล้ว ก็ย่อมเศร้าโศกเพราะคืนนั้น จักไม่กลับคืนมาอีก”
พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า “เธอฉลาดว่า”
<หน้าที่แล้ว สารบัญ หน้าต่อไป>
|