4.5.2 เหล็กในของผึ้ง และตัวต่อ

รูปผึ้ง และต่อ

แนะนำเพื่อให้อ่านได้ต่อเนื่องให้ คลิกขวาเลือก Open link in new window

รูปผึ้งต่อย

      ถ้าโดนผึ้งต่อย ให้เอาเหล็กใน (Stinger) และถุงพิษ (Venom sac) ออกโดยทันที ถ้าติดกับผิวหนังให้ขูดกับเล็บ หรือใบมีด

รูปการใช้มีดขูดเอาเหล็กในออก

อย่างบีบ หรือจับเหล็กใน หรือถุงพิษ ซึ่งการบีบจะทำให้พิษยิ่งเข้าไปในบาดแผลมากขึ้น ล้างบริเวณที่โดนเหล็กในต่อยด้วยสบู่ และน้ำ ซึ่งจะช่วยลดการติดเชื้อลงได้

      หากรู้ หรือสงสัยว่าแพ้เหล็กในของแมลง อย่าลืมเอาเหล็กในที่ต่อยมาด้วย การบรรเทาอาการคัน และความรู้สึกไม่สบายที่เกิดจากแมลงกัดต่อย สามารถใช้สิ่งต่าง ๆ ต่อไปนี้ในการที่จะช่วยบรรเทาอาการ

o   ความเย็นประคบ

o   ใช้ความเย็นจากโคลน และขี้เถ้า

o   ดูดพิษด้วยดอกแดนดีไลออน (Dandelions)

รูปดอกแดนดีไลออน

o   เนื้อมะพร้าว

o   กระเทียมบด

o   หัวหอม

4.5.3 แมงมุมกัด และแมงป่องต่อย

รูปแมงมุมแม่ม่ายดำ

แมงมุมแม่หม้ายดำ (Black widow spider) สังเกตได้จากมีสัญลักษณ์สีแดงอยู่บริเวณท้องของมัน แมงมุมที่มันกัดจะเป็นเฉพาะตัวเมีย และมันมีพิษต่อระบบประสาท (Neurotoxic venom) ความเจ็บปวดในตอนเริ่มต้นไม่รุนแรง แต่ไม่นานก็จะเพิ่มทวีความรุนแรงมากขึ้นอย่างรวดเร็ว

รูปตัวอย่างแผลที่โดนแมงมุมมีพิษกัด

      อาการเจ็บปวดจะเริ่มแผ่ซ่านไปทั่วร่างกาย รวมไปถึงการลามไปยังช่องท้อง และขา ต่อมาก็จะเริ่มปวดท้อง และคลื่นไส้อาเจียน อาจมีผื่นเกิดขึ้นตามตัว อีกทั้งยังทำให้สภาพร่างกายอ่อนเพลีย, หนาวสั่น, เหงื่อออก และการหลั่งน้ำลาย (น้ำลายฟูมปาก) อาจเกิดขึ้น แล้วถ้ารักษาไม่ทันอาจถึงขั้นเสียชีวิตก็เป็นได้

      อาการแพ้อาจเกิดขึ้นได้ อาการจะแย่ลงเมื่อเวลาผ่านไป อาจเกิดการช็อกเกิดขึ้น จึงต้องมีความพร้อมที่จะทำ การช่วยให้ฟื้นคืนชีพ หรือ ซีพีอาร์ ควรหมั่นทำความสะอาดบาดแผลที่โดนกัดเพื่อลดปัจจัยความเสี่ยงของการติดเชื้อ แล้วให้ใช้วัคซีนในการรักษา

แมงมุมใยกรวย (Funnel web spider) เป็นแมงมุมสีน้ำตาล หรือสีเทามีขนาดใหญ่ พบในทวีปออสเตรเลีย อาการ และการรักษาสำหรับการกัดของมันคล้ายกับแมงมุมแม่ม่ายดำ

รูปแมงมุมใยกรวย

รูปรอยแผลที่แมงมุมใยกรวยกัดผ่านไปหลายวัน

วิดีโอแมงมุมใยกรวย

แมงมุมบ้านสีน้ำตาล (Brown house spider) หรือแมงมุมฤๅษีสีน้ำตาล (brown recluse spider) เป็นแมงมุมขนาดเล็ก, รอบ ๆ ตัวมีสีน้ำตาลอ่อน แล้วมีสีน้ำตาลเข้มบนกลางหลังของมัน

รูปแมงมุมฤๅษีสีน้ำตาล

รูปการโดนกัดของแมงมุมฤๅษีสีน้ำตาล

 เมื่อโดนมันกัดไม่เจ็บปวด หรือมีเพียงเล็กน้อย ผู้ที่เป็นเหยื่อจะไม่ทราบว่าถูกกัด แต่ภายหลังไม่กี่ชั่วโมงจะเจ็บปวดตรงโดนกัด จะมีสีแดงตรงกลางแผลมีสีเขียวปรากฏจุดด่างดำ

รูปแมงมุมบ้านสีน้ำตาล

      จะเกิดเนื้อที่ตายบางส่วน แต่ประมาณ 3-4 วันจะมีรูปร่างคล้ายรูปดาว แล้วพื้นที่ที่ถูกกัดจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงในบริเวณที่โดนกัด จากนั้นก็จะเปลี่ยนเป็นสีเข้ม และในบริเวณเนื้อที่ตายนั้น ประมาณหนึ่ง หรือสองสัปดาห์ จะเกิดขอบแข็งที่แยกต่างหาก และตกสะเก็ดหลุดออกไป จนทำให้แผลเปิดจนเนื้อโบ๋ อาจนำไปสู่การเกิดการติดเชื้อ และในขั้นตอนนี้อาจจะทำให้ต่อมน้ำเหลืองบวม

      ลักษณะที่โดดเด่นของแมงมุมฤๅษีสีน้ำตาล แผลจะรักษายาก และยังคงอยู่นานเป็นสัปดาห์ หรือเป็นเดือน นอกเหนือไปจากการที่เกิดแผลแล้ว ก็อาจมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อร่างกายที่ร้ายแรง และอาจนำไปสู่ความตายได้

      ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นนี้ เช่น เป็นไข้, หนาวสั่น, ปวดข้อ, อาเจียน และอาจเกิดผดผื่นขึ้น ซึ่งอาจเกิดขึ้นในส่วนใหญ่ในเด็ก หรือคนที่อ่อนเพลียอยู่แล้ว

แมงมุมทารันทูล่า (Tarantulas) เป็นแมงมุมพิษชนิดหนึ่งที่มีขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นแมงมุมขนส่วนใหญ่พบในเขตร้อน ส่วนใหญ่จะกัดไม่ได้พ่นพิษ แต่บางสายพันธุ์ในทางอเมริกาใต้สามารถพ่นพิษได้ พวกมันมีเขี้ยวขนาดใหญ่ ถ้าถูกมันกัด จะเกิดเลือดไหล และความเจ็บปวด แล้วมีแนวโน้มที่จะติดเชื้อ

รูปแมงมุมทารันทูล่า

      การรักษาเมื่อโดนแมงมุมทารันทูล่ากัด บาดแผลจะเปิด และควรพยายามป้องกันการติดเชื้อ หากมีอาการเป็นพิษเกิดขึ้น การรักษาจะคล้ายกับการกัดของแมงมุมแม่ม่ายดำ

รูปแมงมุมทารันทูล่า

วิดีโอแมงมุมทารันทูล่า

แมงป่อง (Scorpions) เกือบทั้งหมดมีพิษ เพียงแต่จะมีมาก หรือน้อยเท่านั้น มีอยู่สองปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นเมื่อโดนต่อย ที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ สองอาการจะมีดังต่อไปนี้

รูปแมงป่อง

รูปแมงป่อง

·       ในบางบริเวณที่โดนพิษ จะมีความร้ายแรง มีอาการปวด และบวมรอบ ๆ บริเวณที่ถูกต่อย มีความรู้สึกที่เหมือนเต็มไปด้วยหนามทิ่มแทงรอบปาก และรู้สึกว่าลิ้นแข็ง (thick-feeling tongue)

·       เกิดปฏิกิริยาที่มีความรุนแรง หรืออาจเกิดขึ้นน้อย หรือไม่มี ต่อระบบของร่างกาย ในบริเวณที่แผลที่โดนต่อยที่มองเห็น อาการปวดอาจจะมีอยู่ ส่วนปฏิกิริยาภายในของระบบรวมไปถึงการหายใจลำบาก, ลิ้นแข็ง, ร่างกายกระตุก, น้ำลายฟูมปาก, เกิดลมในกระเพาะอาหาร (Gastric distention), ภาพซ้อน, อาการตาบอด, ลูกตากลิ้งกรอกอย่างเร็ว, กลั้นปัสสาวะ กับอุจาระไม่ได้ และหัวใจล้มเหลว อาจถึงตายได้ถ้าเกิดกับเด็ก และผู้ใหญ่ที่มีความดันเลือดสูง หรือมีโรคแทรกซ้อน   

รูปแมงป่อง

วิดีโอแมงป่อง

     ส่วนการรักษาแมงป่องต่อยก็จะเหมือนกับการรักษาการกัดจากแมงมุมแม่ม่ายดำ

ข้อคิดดี ๆ ที่นำมาฝาก

“อภัยทาน คือบุญอันสูงสุด

เพราะการหลุดจากจิตที่วุ่นวาย

กระหายความอาฆาต พยาบาทแล้ว

นั่นคือ จิตที่พร้อมที่จะ

คิดดี ทำดี ในทุกขณะ”