18.2 การกำหนดทองแดง และทองแดงผสม
ทองแดง และทองแดงผสมจะถูกระบุด้วย ระบบหมายเลขหน่วยเดียวกัน (Unified Number System: UNS) และกำหนดการใช้งานโดย สมาคมทดสอบวัสดุแห่งสหรัฐอเมริกา (American Society for Testing Materials: ASTM) และ สมาคมวิศวกรยานยนต์ (Society of Automotive Engineer: SAE)
จะกำหนดเป็นตัวเลข 5 หลัก ขึ้นต้นด้วยตัวอักษร C ตามด้วยหมายเลขหลังก็คือธาตุ กับปริมาณของธาตุที่ผสมลงไปในทองแดง ดูที่ตารางที่ 18.1
การกำหนดประเภทของทองแดง และทองแดงผสม
|
แบ่งตาม ยูเอ็นเอส
|
กลุ่ม
|
ธาตุผสมหลัก
|
ผสมเกือบบริสุทธิ์
|
C1xxxx
|
ทองแดง, ทองแดงผสมสูง
|
-
|
C2xxxx
|
ทองเหลือง
|
สังกะสี (Zn)
|
C3xxxx
|
ทองเหลืองตะกั่ว
|
Zn, ตะกั่ว (Pb)
|
C4xxxx
|
ทองเหลืองดีบุก, ทองเหลืองใช้งานทางทะเล (Naval brasses)
|
Zn, ดีบุก (Sn)
|
C5xxxx
|
สารเรืองแสงสีบรอนซ์ (phosphore bronze)
|
Sn, P
|
C6xxxx
|
อลูมิเนียม, ซิลิกอน, บรอนซ์อื่น ๆ
|
Al, Si
|
C7xxxx
|
ทองแดง-นิกเกิลผสม
|
Ni,Zn
|
ผสมหล่อ
|
C80xxx-C82xxx
|
ทองแดง, ทองแดงผสมสูง
|
-
|
C83xxx-C85xxx
|
ทองเหลือง
|
Sn, Zn, Pb
|
C86xxx
|
บรอนซ์แมงกานีส
|
Zn, Mn, Al, Fe, Pb
|
C87xxx
|
บรอนซ์ และทองเหลืองซิลิกอน
|
Si
|
C90xxx-C95xxx
|
บรอนซ์ดีบุก
|
Sn
|
C96xxx
|
นิกเกิลทองแดง
|
Ni, Fe
|
C97xxx
|
เงินนิกเกิล
|
Ni, Zn, Sn, Pb
|
C98xxx
|
ทองแดงตะกั่ว
|
Pb
|
C99xxx
|
ผสมพิเศษ
|
หลากหลาย
|
รูปที่ 18.1 ตารางสรุปการแบ่งชนิดของทองแดงผสม
18.3 การเปลี่ยนคุณสมบัติของทองแดง
ประโยชน์ที่ได้จากทองแดงมีมากมาย ทองแดงที่ถูกผลิตออกมาใช้งานจะมีคุณสมบัติต่าง ๆ กันไป ทองแดงบริสุทธิ์นั้นจะอ่อนมาก ฉะนั้นถ้าจะนำไปใช้งานจะต้องผ่านกระบวนการทางโลหะวิทยาที่ได้กล่าวมาแล้วในบทที่ 16 เสียก่อน
ซึ่งได้แก่ การผสม, การขึ้นรูปเย็น, หรือ การชุบแข็งฉับพลัน กระบวนการเหล่านี้จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของทองแดงตามต้องการ เช่นการเพิ่มความเหนียว และความสามารถในการดัดตัว (Malleability)
การผสม
ธาตุที่นำมาผสมเติมเข้าไปในทองแดง มีวัตถุประสงค์ก็เพื่อให้มันเกิดความแข็งแกร่งขึ้น ในการสร้างความแข็งแกร่งนั้น หมายถึงการลดปริมาณของทองแดงบริสุทธิ์ และเพิ่มธาตุอื่นเข้าไปผสมแทน
เมื่อโลหะหลักที่มีราคามากกว่าถูกลดลง ก็หมายความว่าโลหะที่ผสมขึ้นใหม่ก็จะมีราคาถูก ต้นทุนต่ำกว่า แต่ในทางกลับกันคุณสมบัติของทองแดงที่ผ่านการผสม กลับจะมีความเหนียว และความสามารถในการดัดตัวสูงขึ้น
ทองสัมฤทธิ์ หรือบรอนซ์ (Bronze) และทองเหลือง (Brass) ก็คือ ทองแดงผสมนั่นเอง
ทองสัมฤทธิ์เป็นการผสมกันของทองแดง และดีบุก (Tin), สารหนู (Arsenic), อลูมิเนียม หรือโลหะอื่น ๆ มันเป็นโลหะผสมแรก ๆ ที่ถูกสร้างขึ้นมาในโลก
รูปตัวอย่างทองสัมฤทธิ์หล่อ
แนะนำเพื่อให้อ่านได้ต่อเนื่องให้ คลิกขวาเลือก Open link in new window
ทองเหลือง เป็นการผสมระหว่างทองแดง และสังกะสี มันมีความสามารถพิเศษ คือทนทานต่อการกัดกร่อนของน้ำทะเลเป็นอย่างดี ทองเหลืองถูกพัฒนามาก่อน 600 ปีก่อนคริสตกาล
รูปตัวอย่างปลอกกระสุนทำมาจากทองเหลือง
ข้อคิดดี ๆ ที่นำมาฝาก
ร่วมน้อมรำลึกถึง คำพ่อสอน เพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต
“ต่างคนต่างมีหน้าที่ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าทำเฉพาะหน้าที่นั้น เพราะว่าถ้าคนใดทำหน้าที่เฉพาะของตัว
โดยไม่มองไม่แลคนอื่น งานก็ดำเนินไปไม่ได้
เพราะเหตุว่า งานทุกงานจะต้องพาดพิงกัน จะต้องเกี่ยวโยงกัน
ฉะนั้น แต่ละคนจะต้องมีความรู้ถึงงานของผู้อื่น แล้วช่วยกันทำ”
พระราช ดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานแก่ คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าฯ เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนพรรษา ๔ ธันวาคม ๒๕๓๓
ขอน้อมส่งพระองค์สู่สวรรคาลัย
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ