4.5 การกัด และการต่อย

      แมลง และสัตว์รบกวน มักจะมาเกี่ยวข้องจนอาจเกิดอันตรายในสถานการณ์ที่ต้องอยู่รอด พวกมันไม่เพียงแต่จะก่อให้เกิดการระคายเคืองเท่านั้น แต่พวกมันอาจจะเป็นพาหะของโรคก็ได้ แล้วอาจจะก่อให้เกิดการแพ้อย่างรุนแรงในบางคน ซึ่งมีหลายคนที่ได้สัมผัสจากแมลงเหล่านี้จนเกิดโรคขึ้นอาจมีความรุนแรง จนอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้

แมลง และสัตว์ที่มารบกวน มีอยู่มากมาย อาทิเช่น

<   เห็บ (Ticks) มันสามารถเป็นพาหะนำเชื้อโรคมาสู่ตัวมนุษย์ได้

รูปเห็บ

แนะนำเพื่อให้อ่านได้ต่อเนื่องให้ คลิกขวาเลือก Open link in new window

<   หมัด (Fleas) มันสามารถที่จะเป็นบ่อเกิดของโรคระบาดได้

รูปหมัด

<   ยุง (Mosquitoes)  อาจเป็นพาหะนำเชื้อมาเลเรีย (Malaria), ไข้เลือดออก (Dengue) และอื่น ๆ อีกมากมาย

รูปยุงลายเป็นพาหะของโรคไข้เลือดออก

รูปการถูกยุงกัด

รูปอาการหนึ่งของโรคไข้เลือดออก

<    แมลงวัน (Flies) มันสามารถแพร่กระจายจากการสัมผัสแหล่งของเชื้อโรค เช่น สิ่งปฏิกูล, อุจาระ, ซากสัตว์ ฯลฯ อันเป็นสาเหตุของการเจ็บป่วย เช่น โรคเหงาหลับ (Sleeping sickness),ไทฟอยด์ (Typhoid), โรคอหิวาตกโรค (Cholera) และโรคบิด (Dysentery)

รูปแมลงวัน

รูปผู้ป่วย และเชื้ออหิวาตกโรค

<   เหา (Lice) มันสามารถเป็นพาหะของ ไข้รากสาด (Typhus) และไข้กลับซ้ำ (Relapsing fever)

รูปเหา

รูปตัวอย่างอาการของไข้รากสาด

      วิธีที่ดีที่สุดที่จะหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนของแมลงกัดต่อย และเหล็กในคือ การให้ฉีดวัคซีนเพื่อป้องกัน, หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่แมลงเหล่านั้นอยู่อาศัย, ใช้มุ้งตาข่ายเพื่อป้องกันแมลง และสวมใส่เสื้อผ้าให้ถูกต้องมิดชิด

      ถ้าได้รับการกัด หรือต่อย ห้ามเกาบริเวณที่กัด หรือต่อยนั้น มันอาจจะส่งผลให้เกิดการติดเชื้อ ควรตรวจสอบตามร่างกายเสมอ หรืออย่างน้อยวันละครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีแมลงหรือสัตว์เกาะตามร่างกาย ยกตัวอย่าง ถ้าพบเห็บติดที่ตามร่างกาย ให้หาสารเคมี เช่น วาสลีน (Vaseline), น้ำมัน หรือยางไม้ ป้ายที่ตัวมัน จะทำให้มันขาดอากาศ เมื่อไม่มีอากาศมันก็จะปล่อยจากการกัด จึงจะสามารถเอามันออกได้อย่างง่ายดาย

รูปทาวาสลีน

วิดีโอการเอาของเหลวเช่น วาสลีนทาที่ตัวเห็บเพื่อให้มันขาดอากาศ

      ระมัดระวัง หรือถ้าเป็นไปได้อย่าใช้มือในการจับเอาเห็บออกโดยตรงเพื่อป้องกันเชื้อโรคที่มองไม่เห็น ถ้ามีแหนบให้ใช้แหนบ จับที่ตัวเห็บ ซึ่งปากของมันยังคงหนีบที่ผิวหนัง อย่าใช้มือบีบฆ่าเห็บ จากนั้นให้ล้างทำความสะอาดมือหลังจากที่สัมผัสกับเห็บแล้ว ทำความสะอาดแผลที่ถูกเห็บกัดทุกวันจนกว่าแผลจะหายเป็นปกติ

4.5.1 การรักษา

      การรักษา (Treatment) มันเป็นไปไม่ได้ที่จะทำการรักษาแบบเดียวกัน ในการกัด และต่อยของสัตว์แต่ละชนิด การรักษาการกัด และต่อยควรแยกการกระทำตามดังต่อไปนี้

o   หากมี ยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) ก็ให้นำมาใช้ประโยชน์ กลายเป็นความคุ้นเคยก่อนการใช้งานพวกเขา

o   ควรฉีดวัคซีนล่วงหน้า สามารถป้องกันโรคที่พบโดยปกติจากพาหะไม่ให้เราติดโรค เช่น ยุง และพาหะอื่น ๆ โดยแมลงวัน

o   โรคที่เกิดจากแมลงวันเป็นพาหะที่พบบ่อยมักจะรักษาด้วยยาปฏิชีวนะเพนิซิลิน (Penicillins) หรืออีริโทรมัยซิน (Erythromycin)

รูปยาปฏิชีวนะเพนิซิลิน

รูปตัวอย่างยาปฏิชีวนะอีริโทรมัยซิน

o   เห็บ, หมัด, เหา ที่เป็นพาหะส่วนใหญ่จะรักษาด้วย ยาปฏิชีวนะเตตราซัยคลิน (Tetracycline)

รูปตัวอย่างยาปฏิชีวนะเตตราซัยคลิน

o   ยาปฏิชีวนะส่วนใหญ่มาในรูปเม็ด หรือแคปซูลขนาด 250 มิลลิกรัม (mg) หรือ 500 มิลลิกรัม ถ้าหากคุณจำไม่ได้ว่าจะใช้อัตราเท่าไหร่ (Dose rate) ที่แน่นอน ในการรักษาโรค ให้กิน 2 เม็ด วันละ 4 ครั้ง เป็นเวลา 10 – 14 วัน ซึ่งโดยปกติแล้วมักจะค่าเชื้อแบคทีเรียใด ๆ ได้ 

ข้อคิดดี ๆ ที่นำมาฝาก

“อย่าตัดสินใจใคร

เพียงเพราะ ได้ฟังมาจากคนอื่น”