บทสรุป (จบ)

      ในการทำสงครามนั้น หากรบชนะได้ และยึดเมืองข้าศึกได้ แต่ไม่สามารถรักษาความมีเสถียรภาพแห่งสงครามได้ (ความมั่นคง ความสงบสุข) ก็จะเป็นอันตรายอย่างยิ่ง

      ยกตัวอย่างเช่น กองทัพสหรัฐอเมริกาที่บุกโจมตีประเทศอิรัก สามารถเข้ายึดเมืองได้แต่ทว่าไม่สามารถรักษาความสงบเรียบร้อยของบ้านเมืองได้ ยังคงมีการโจมตีแบบกองโจรอยู่บ่อยครั้ง ระเบิดพลีชีพยังคงมีอยู่

      ดังนั้น ผู้ปกครองประเทศที่มีความสามารถ ย่อมจะพิจารณาในปัญหานี้อย่างสุขุมรอบคอบ ผู้นำทัพที่ดีต้องขบคิดปัญหานี้อย่างจริงจัง เมื่อคิดอย่างถี่ถ้วนแล้ว มองไม่เห็นถึงทางที่ดีก็จะไม่ลงมือกระทำการ ไม่มั่นใจว่าจะชนะก็จะไม่นำทัพเข้าสู่สงคราม และเมื่อไม่มีสถานการณ์ใดมาบีบบังคับก็จะไม่ออกรบ

      ผู้ปกครองประเทศจะไม่ก่อสงครามด้วยอารมณ์โกรธชั่ววูบ ไม่นำกองทัพเข้าสู่สงครามเพื่อผลประโยชน์ของประเทศชาติ โดยไม่ได้คำนึงต่อผลเสียหายที่ตามมา อารมณ์โกรธนั้นยังสามารถแปรเปลี่ยนเป็นอารมณ์ดีได้ อารมณ์โมโหนั้นก็สามารถเปลี่ยนไปเป็นอารมณ์ดีใจได้ แต่ถ้าชาติสิ้นสูญไปแล้ว ก็ไม่อาจฟื้นคืนกลับมาได้ฉันใด เหมือนดั่งคนตายไปแล้วก็ไม่อาจฟื้นคืนชีวิตได้ฉันนั้น

      ดังนั้น ในการที่จะตัดสินใจเข้าสู่สงคราม ผู้ปกครองประเทศต้องคิดให้อย่างรอบคอบ คิดถึงผลได้ผลเสียที่จะตามมา ต้องมีความสุขุมคัมภีร์ภาพ ส่วนกองทัพนั้นต้องคอยระวังป้องกัน และเตรียมความพร้อมไว้เสมอ นี้คือหลักที่สำคัญถึงการที่จะดำรงไว้ซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ไว้ให้มั่นคง และยังสามารถที่จะปกป้องประชาชน และกองทัพให้อยู่รอดปลอดภัยอีกด้วย